|
Wskazówki uprawy kaktusów zależą od wielu zmiennych - warunków uprawy i gatunkow, jakie uprawiamy, i nie jest możliwe podanie uniwersalnej recepty. Poniżej przedstawiamy bardzo skrótowe wskazówki uprawowe dla popularnych, prostych w uprawie, kaktusów. Po bardziej szczegółowe informacje należy sięgnąć do fachowej literatury - nie popularnej, lub na bardzo nieliczne dobre zagraniczne strony internetowe i jeszcze bardziej nieliczne polskie, oraz czytać i pytać się na forach dyskusyjnych (zapraszamy na nasze forum)
Tym bardziej nie można podać uniwersalnych prawideł uprawy innych sukulentów, które stanowią dużo bardziej różnorodny zbiór roślin z różnych rodzajów, rodzin, a przede wszystkim środowisk.
Ważnymi zagadnieniami związanymi z uprawą kaktusów są techniki rozmnażania i szczepienia, których na naszej stronie nie przytaczamy. Cały cykl artykułów o podkładkach w szczepieniu kaktusów pojawił się w "Kaktusy i Inne". O wysiewach kaktusów można poczytać w internecie i pytać się na forach dyskusyjnych, podobnie o technikach szczepienia, a także o rozmnażaniu wegetatywnym.
O standardowej uprawie prostych kaktusów...
najkrócej jak się da
Przedruk artykułu z pisma Sukulenty 1:1, 2004
Czasem dostajemy w podarunku kaktusa lub sami przynosimy go ze sklepu i następnie zastanawiamy się co z nim począć i jak go uprawiać. Poniżej przedstawiamy więc w jak najprostszy sposób ogólne założenia uprawowe kaktusów popularnych, łatwych do zdobycia i prostych w uprawie. Na taką uprawę może sobie pozwolić każdy przy minimum środków. Bardzo dużo rodzajów kaktusów tych warunków jednak nie spełnia i ich uprawa nie jest tak typowa - trzeba w ich przypadku sięgnąć po literaturę fachową lub poszukać na specjalistycznych stronach w internecie
Na samym poczatku trzeba podkreślić, że czynniki, które mają wpływ na rozwój kaktusów są ze sobą ściśle sprzężone. Te czynniki to światło, mix (czyli podłoże), woda, dostarczanie substancji odżywczych oraz sposób uprawy. Druga rzacz to to, że uprawa kaktusów zależy od warunków w jaskich będą przebywać i poniższe generalia powinny być dostosowane do takich indywidualnych warunków uprawowych konkretnego hobbysty.
Kaktusy generalnie potrzebują dużo światła. Ponieważ jednak w zimie mają jego niedobór, muszą pozostać w tym okresie w spoczynku - ich wzrost przy niedoborze światła oznaczałby deformację, brzydotę, zupełne osłabienie rośliny, a co za tym idzie choroby, szkodniki, i po pewnym czasie śmierć. Kaktusy wprowadzamy w spoczynek poprzez zaprzestanie podlewania, dokarmiania oraz trzymanie w chłodzie i w suchym otoczeniu w temperaturach najlepiej 5-15 st. C. Kaktusy się wtedy wymarszczą i ich wygląd będzie mniej atrakcyjny, ale jest to procedura konieczna. Chłodne zimowanie ma też zasadnicze znaczenie dla kwitnienia.
Wiosną stopniowo przyzwyczajamy kaktusy do słońca poprzez cieniowanie (stopniowo je zmniejszając) - zimowane w cieniu uległy by w innym przypadku przypaleniom, często zabójczym dla nich, odzwyczajonych od silniejszego nasłonecznienia. Cieniować można np. gazetami lub bibułą (przez okres ok. 2-3 tygodni.
Kaktusy zaczynamy podlewać dopiero wiosną. Przed pierwszym obfitszym podlaniem, robimy wstępne delikatne podlanie, warto też spryskiwać rośliny. Podlewać należy zawsze dopiero wtedy gdy podłoże wyschnie - stała wilgotność podłoża oznacza śmierć kaktusa. Szybkość wysychania zależy od rodzaju podłoża, wielkości doniczki, jej koloru, ekspozycji i temperatury otoczenia. Małe, czarne doniczki wypełnione mineralnym podłożem, luźno rozstawione w upalne dni, dużo szybciej wyschną niż duże, białe doniczki wypełnione podłożem zawierającym torf, ściśle do siebie przylegające, w pochmurny dzień. Nawozimy i podlewamy, gdy przez kilka dni zapowiada się słoneczna pogoda. Nawóz można dodawać do każdego podlania, ale nawozimy mało, nie więcej niż połowę dawki podanej przez producenta na opakowaniu danego nawozu dla kaktusów.
Termin rozpoczęcia budzenia kaktusów zależy od temperatur, na jakie będą wystawione - jeśli będą w szklarni, termin ten może przypaść na marzec, jeśli będziemy je trzymać na balkonie pod gołym niebem - maj. Różne są temperataury rozpoczęcia wegetacji dla różnych rodzajów, zależą też one od wilgotności powietrza - np. wcześnie budzą się lobivie i copiapoy, późno ferocactusy.
W uprawie należy stosować środki ochrony roślin nawet jesli nie ma oznak szkodników. Powinno się je zawsze zastosować na początku sezonu. Stosujemy je jednak dopiero wtedy, gdy kaktusy są już wybudzone z zimowego uśpienia. Pierwsze podlanie powinno być bez nawozu, drugie podlanie z nawozem w celu wzmocnienia rośliny po spoczynku zimowym, i dopiero przy trzecim podlaniu zastosować środek ochrony. Przy stosowaniu środków ochrony roślin należy zachowac środki bezpieczeństwa.
Większość kaktusów rośnie w podłożach o odczynie kwaśnym, co oznacza, że mieszanka dla nich również powinna mieć kwaśny odczyn, a to z kolei oznacza, że nie wolno ich podlewać nieprzegotowaną wodą kranową, która ma odczyn zasadowy. Najlepiej kaktusy podlewać wodą deszczową, ewentualnie wodą kranową przegotowaną. Torf daje kwaśny odczyn, ale powinno go być mało, a dla wielu rodzajów nie powinno go być wcale. Powinien być również przesiany, czyli pozbawiony włóknistych części (torf się również z czasem zmienia swoją strukturę obniżając przepuszczalność podłoża). Odczyn kwaśny można również zapewnić przez zakwaszanie wody (do pH ok. 6), np. kwasem siarkowym, szczawiowym, czy cytrynowym (dostępnym w sklepach), lub za pomocą nieodkwszonego torfu. pH podłoza można sprawdzić papierkiem lakmusowym. Nawozy do kaktusów sprzedawane w płynie w kwiaciarniach mają zwykle odczyn kwaśny.
Najprostszy mix (czyli podłoże) do popularnych kaktusów (np. z hipermarketu) można zrobić mieszając tzw. "gotową ziemię do kaktusów", pozbawioną większych części włóknistych (którą można nabyć w hipermarkecie czy kwiaciarni), ze żwirem i piaskiem powyżej granulacji 1 mm, w proporcjach ok. 1:1 - tzw. "gotowe podłoża do kaktusów" z kwiaciarni nie są niestety nawet w małym stopniu, tym, co sugeruje ich nazwa, i kaktus posadzony do takiej ziemi po pewnym czasie zmarnieje lub umrze. Ziemia i piasek powinny zostać przedtem wyprażone po to by pozbyć się owadów, ich jaj i grzybów. I w takiej mieszance można uprawiać hipermarketowe, czy kwiaciarniane kaktusy
By zapewnić stały dostęp składników odżywczych można dać ziemi liściowej dobrze przekompostowanej (najlepsza jest ziemia liściowa bukowa) i niezbyt rozdrobnionej gliny. Można też stosować tylko żwiry i piasek. Taki mix zwiemy mineralnym. Mix mineralny jest zalecany dla kaktusów z grubymi korzeniami - takie korzenie magazynują wodę i łatwo gniją przy dużej wilgotności powietrza - posiada je wiele gatunków meksykańskich. Im podłoże zawiera więcej humusu i torfu, czyli im wolniej wysycha, tym podlewamy ostrożniej i oszczędniej.
W środku lata, przy największych upałach (gorących nocach), kaktusy przechodzą okres spoczynku, co jest związane z ich specyficznym cyklem fotosyntezy (CAM), i wtedy nie należy ich podlewać. Szczególnie jest to ważne dla kaktusów górskich (potrzebują one chłodniejszych nocy by kontynuować wzrost niż kaktusy bardziej nizinne).
Doniczki powinny być plastikowe i małe (kaktusy mają słabo rozbudowany system korzeniowy). Im większa doniczka, tym podłoże powinno być bardziej mineralne by szybciej wysychało. Kaktusy z grubymi i dluższymi korzeniami dobrze sadzić do doniczek głębszych niż szerszych.
Spryskiwanie kaktusów jast dla nich korzystne, ale spryskiwać najlepiej jest w nocy (jest to związane z cyklem CAM), a jeśli czas na to nie pozwoli to rankiem, gdy nie ma jeszcze dużego nasłonecznienia - spryskiwanie przy dużym nasłonecznieniu powoduje przypalenia naskórka.
We wrześniu ograniczamy podlewanie i nawożenie. Termin zakończenia podlewania zależy od temperatur na jakie będą narażone - w uprawie pod gołym niebem z reguły koniec września, w szklarni - koniec listopada.
Bardzo młode rośliny, tzw. siewki, zimujemy w nieco wyższych temperaturach i spryskujemy od czasu do czasu w tym okresie.
|
